Cardiff jest stolicą i największym miastem Walii. Pomimo, że osada istniała tu już od czasów rzymskich to jeszcze 200 lat temu Cardiff liczyło mniej niż 2 tys. mieszkańców, a wyglądem przypominało wieś. W pewnym momencie miasto było tak brudne, że ktoś dosłownie utopił się w toalecie. Sprawdź czego jeszcze nie wiesz o pięknej stolicy Walii.
1. Najstarszy sklep muzyczny na świecie
W Cardiff znajduje się najstarszy sklep muzyczny na świecie. Spillers Records działa nieprzerwanie od 1894 roku, gdy Henry Spiller rozpoczął w nim sprzedaż fonografów w pierwotnej lokalizacji w Queens Arcade. Pod koniec lat czterdziestych Henry przeniósł sklep za róg do większego lokalu przy The Hayes, gdzie sprzedawał nagrania do 2010 roku. Jak prawie każdy inny sklep muzyczny na świecie, Spillers borykał się z problemami finansowymi i został zmuszony do opuszczenia lokalu przy The Hayes, a następnie (ponownie) przeniósł się do nowego lokalu, przy Morgan Arcade, który jest mniejszy i bardzo podobny do sklepu Queen’s Arcade, w którym Spillers zaczynał działalność.
2. Jedna z najmłodszych stolic Europy
Cardiff otrzymało status miasta w 1905 r., ale dopiero w 1955 r. podjęto decyzję, że miasto zostanie nazwane stolicą Walii. To sprawia, że Cardiff jest nie tylko jedną z najmniejszych stolic w Europie, ale także jedną z najmłodszych.
3. Obrzydliwe miasto i śmierć w toalecie
Był taki okres w historii Cardiff kiedy miasto było najnormalniej w świecie obrzydliwe. Niektóre domy i mieszkania w ogóle nie miały toalet, a epidemie najróżniejszych chorób były dość powszechne, jak epidemia cholery w 1849 r., podczas której zmarło 396 mieszkańców Cardiff. W latach 40. XIX wieku jedna czwarta dzieci w Cardiff zmarła jeszcze przed pierwszymi urodzinami.
Nieistniejący drenaż i otwarte rowy Cardiff sprawiły, że zostało ono opisane jako „ogromne bagno ścieków”. Koryto rzeki było otwarte, rzeźnia wyrzucała na ulice podroby zwierząt, a w 1750 r. kobieta o imieniu Christian Lewis utonęła, wpadając do toalety King David Inn. Miasto było absolutnie obrzydliwe.
4. Miasto zamków
Mieszkańcy Cardiff z dumą twierdzą, że mieszkają w mieście z największą liczbą zamków na świecie i mają do tego solidne podstawy. Najbardziej znanym z nich jest zamek Cardiff, który stoi w sercu miasta od prawie 2000 lat i każdego roku przyciąga miliony turystów, ale w mieście znajduje się również Zamek św. Fagana i Castell Coch, które mają swój własny urok. Ponadto hrabstwo Glamorgan, które dumnie otacza miasto Cardiff, ma 23 inne zamki, co czyni stolicę Walii i jej okolice prawdziwą krainą zamków.
5. Cardiff ma własną wyspę
Jednym z najciekawszych faktów o Cardiff jest to, że miasto ma swoją własną wyspę, którą możesz odwiedzić. Wyspa Flat Holm (lub Ynys Echni w języku walijskim) znajduje się pięć mil od wybrzeża Cardiff i jest miejscem o szczególnym znaczeniu naukowym. Na wyspie można podziwiać kolonie ptaków morskich, miejsca historyczne, takie jak koszary wojenne i zrujnowany szpital, w którym leczono ludzi z cholery, a nawet napić się piwa w najbardziej wysuniętym na południe pubie Walii, „Gull and Leek”. Flat Holm jest również miejscem pierwszej na świecie wiadomości wysłanej za granicę za pomocą sygnału radiowego, kiedy włoski wynalazca Marconi wysłał wiadomość alfabetem Morse’a do Lavernock Point 13 maja 1897 r.
6. Miasto Doktora Who
Na początku XXI wieku Cardiff stało się ważnym ośrodkiem produkcji telewizyjnej, przede wszystkim jako baza dla znanego na całym świecie serialu BBC Doctor Who. Serial jest produkowany w BBC Roath Lock Drama w Cardiff, a wiele scen z Dr. Who zostało nakręconych w różnych miejscach w mieście, m.in. St Mary’s Street, The National Museum of Wales, Westgate Street, Cardiff Castle, Llandaff, Dyffryn Gardens i wiele innych.
7. Roald Dahl
Btytyjczycy (i nie tylko) uwielbiają dzieła Roalda Dahla, który jest jednym z ich ulubionych autorów i wielu osobom przywołuje wspomnienia z dzieciństwa. Ten światowej sławy autor książek dla dzieci urodził się i wychował w w Llandaff w Cardiff i podobnie jak wielu bohaterów jego książek przeżywał niezwykłe przygody i był łobuziakiem. Kiedyś ponoć wsunął martwą mysz do słoika ze słodyczami w sklepie w Cardiff, aby odgryźć się właścicielowi, który był dla niego niemiły.
8. Raj dla rowerów
Cardiff jest jednym z najbardziej płaskich miast w Wielkiej Brytanii i ma więcej terenów zielonych na osobę niż jakiekolwiek inne duże miasto w Wielkiej Brytanii. Nic więc dziwnego, że z każdym rokiem przybywa tu coraz więcej rowerzystów i infrastruktury rowerowej. Ponadto w ankiecie przeprowadzonej w 2020 roku wśród 2000 dorosłych Brytyjczyków pierwsze miejsce wśród najbardziej przyjaznych miast dla rowerzystów zajęło właśnie Cardiff, które uzyskało wyższą ocenę niż jakiekolwiek inne miasto w kraju.
9. Pierwsza transakcja na 1 milion funtów
Cardiff to miasto, które zasłynęło z produkcji i eksportu węgla. Dochody z tego tytułu umożliwiły miastu gwałtowny wzrost i rozwój, a do XX wieku było największym eksporterem węgla na świecie. Nie dziwi więc fakt, że to w Cardiff na miejskiej giełdzie węgla Coal Exchange podpisano w 1907 roku pierwszą w historii umowę o wartości 1 miliona funtów. Przemysł wciąż kwitł, dopóki sektor węglowy nie zanikł przed nastaniem lat 80.
10. Drugi największy stadion świata
Cardiff jest miastem wyjątkowym także pod względem sportowym. To tu znajduje się bowiem słynny na całym świecie stadion Principality Stadium (wcześniej znany jako Millennium Stadium), na którym swoje mecze rozgrywa walijska drużyna narodowa w rugby. Na przestrzeni lat stadion gościł również mecze reprezentacji Walii w piłce nożnej, Puchar Świata w Rugby, Speedway Grand Prix oraz wiele innych koncertów i wydarzeń sportowych. Stadion o pojemności blisko 75 tys. miejsc posiada również rozsuwany dach, co czyni go największym tego typu stadionem w Europie i drugim największym stadionem na świecie, który posiada tą funkcję (największym jest AT&T Stadium w Arlington w Stanach Zjednoczonych). Cardiff dwukrotnie zdobyło także tytuł Europejskiego Miasta Sportu – w 2009 i 2014 roku.
11. Cardiff stoi na mogiłach kryminalistów
W miejscu Richmond Road, jednej z bardziej ruchliwych ulic miasta istniały kiedyś specyficzne pola, na których chowano ciała osób osądzonych i straconych w Death Junction (miejsce, gdzie dziś spotykają się drogi Albany, Richmond, City i Crwys). Nazwy tych pól mogły przyprawić o dreszcze, a były to: Gallows Pit, Defiled Pool, Cut Throats, Putrid Field, co w wolnym tłumaczeniu oznacza: Wisielcza Dziura, Splugawione Rozlewisko, Podcięte Gardła i Gnijące Pole.
12. Krzesło hańby nad rzeką Taff
Mieszkańcy Cardiff mieli nietypowe metody na karanie kobiet, którym udowodniono zachowania, które odbiegały od przyjętych norm społecznych. Do tego służyło tzw. „krzesło cudzołożnic”, które było na stałe zamontowane na końcu długiej drewnianej belki i zawieszone nad rzeką Taff.
Jak pisze profesor William Rees w swojej książce „Cardiff: Historia Miasta” z 1962 roku trafiały tam kobiety oskarżone m.in. o cudzołóstwo, pieniactwo, a nawet plotkarstwo.
13. Najbardziej zielone miasto w UK
Piękna walijska stolica to nie tylko miasto zamków, ale i parków. Spośród wszystkich brytyjskich metropolii, raczej nie znajdziesz bardziej zielonego miasta niż Cardif, a to dzięki temu, że jest tu więcej terenów zielonych na mieszkańca niż w jakimkolwiek innym dużym mieście w Wielkiej Brytanii.
Z tego faktu najbardziej zadowoleni są studenci, którzy lubią spędzać czas na świeżym powietrzu, ale szukają też tętniącego życiem miasta. Dlatego to Cardiff jest dla nich często na pierwszym miejscu przy wyborze uczelni.
14. Westgate Street była kiedyś rzeką
Choć trudno to sobie teraz wyobrazić, to gdyby ktoś przechadzał się na początku XIX wieku z St Mary Street w dół Golate, byłby nad rzeką (mniej więcej w miejscu, w którym dziś stoją puby Queens Vaults i Brewdog).
Było to nabrzeże miejskie, gdzie statki cumowały i rozładowywały towary dla miasta. Na dzisiejszej ulicy Westgate Street znajdowały się jeszcze dwa inne nabrzeża, a budowane tu statki nie były wcale małe. W 1835 roku zbudowano i zwodowano tu 300-tonowy bryg.
15. Kapitan Morgan pochodził z Cardiff
Słynny na cały świat Kapitan Henry Morgan, którego twarz możemy znaleźć na butelkach jednego z najpopularniejszych alkoholi świata – rumu Captain Morgan – nie pochodził wcale z Karaibów. Urodził się w Cardiff w Llanrhymny, gdzie spędził też dzieciństwo, zanim zaciągnął się do służby w armii w Indiach Zachodnich, by ostatecznie osiąść na Jamajce, gdzie zmarł w 1688 roku.
